podiumvrees of faalangst tijdens het piano spelen

Podiumvrees of faalangst tijdens het piano spelenWanneer je pianolessen volgt bij een muziekschool, dan heb je vast weleens te maken gehad met faalangst. Thuis gaat alles zonder fouten, maar met een pianoleraar erbij krijg je toch wel last van faalangst. Dit is dan ook wel logisch als iemand je continu in de gaten houdt en/of opmerkingen maakt over je pianospel. Daarnaast is er sprake van een onzekere situatie, waardoor je alles extra goed wilt doen. Toch kan deze gedachte van ‘maak nou geen fouten’ er juist voor zorgen dat je afgeleid raakt en onnodig veel fouten gaat maken.

Vergeet niet dat je pianoleraar of lerares je graag wil ondersteunen en wanneer nodig wil coachen. Bovendien doe je het piano leren spelen voor je plezier, want anders was je er nooit mee begonnen. Plezier zorgt er ook voor dat je gemotiveerd blijft en daarom de belangrijkste factor om het pianospel te leren. Maar wat kun je nou doen om ook tijdens de pianolessen en/of op het podium plezier te krijgen in het piano spelen? Nou hieronder wordt het één en ander beschreven om faalangst te kunnen overwinnen.

Faalangst overwinnen met pianolessen?
Bekijk pianolessen

Krijg vertrouwen tijdens het piano spelen

Wanneer je vaker voor publiek gaat piano spelen, zal je zekerheid vast en zeker toenemen. Speel bijvoorbeeld eerst voor familie of vrienden. Vervolgens kun je ervoor kiezen om in een bandje te spelen of een koor te begeleiden. Speel dus niet alleen thuis of bij de muziekschool, maar ook vooral op andere locaties.

Weet wat je angst is

Je kunt je angsten natuurlijk niet overwinnen als je niet weet, wat er nou precies verkeerd gaat. Zo heeft podiumvrees onder andere te maken met een niet goede voorbereiding. Daarnaast is het vaak niet mogelijk om al je angsten te overwinnen, maar je kunt er wel beter mee omgaan.

Accepteer je faalangst

Iedere pianist heeft wel angsten en dat is dan ook heel natuurlijk. Angsten horen namelijk ook bij jouw persoonlijkheid en daarom gewoon acceptabel. Wanneer je dit door hebt zal de faalangst of podiumvrees vanzelf afnemen.

Fouten maken is menselijk

Het maken van fouten is helemaal niet erg als je een beginnende pianist bent. Het is wel belangrijk dat je ervan leert om niet steeds dezelfde fouten te maken.

Goede voorbereiding voor een optreden

Een goede voorbereiding is cruciaal om zo min mogelijk fouten te maken tijdens een optreden. Maar hoe bereid je je eigenlijk voor? Nou, dat wordt hieronder puntsgewijs uitgelegd:

  • Ken je muziekstukken 100%, dus van binnen en buiten;
  • Start op tijd;
  • Speel eerst voor familie of vrienden;
  • Doe samen met je pianodocent een oefensessie;
  • Kies een muziekstuk op jouw niveau;
  • Maak opnames;
  • Luister aandachtig.

Nu gaan we iets meer de diepte in om hopelijk je kijk naar podiumvrees om een positieve manier te kantelen.

TIP VAN LEERONLINEPIANO
Pianoles van Cor Bakker
Pianoles van Cor Bakker Volg pianoles bij Cor Bakker en ontvang toegang tot meer dan
170 instructievideos en 10 pdf lessen voor maar 149 euro!
Bekijk zijn volledige programma »»

Piano oefening

16 professionele tips voor het omgaan met fouten maken bij pianospelen

We geven je 16 tips om hopelijk je perspectief omtrent fouten maken bij pianospelen te veranderen. We kennen het allemaal – beginners en gevorderden, professionals en amateurs. We hebben allemaal, minstens één keer in onze muzikale ervaring, geworsteld met de vervelende emotionele effecten van een pianofout.

Het heeft me vele jaren gekost (en allerlei gênante fouten) om te begrijpen dat er altijd een keuze is, dat lijden kan worden vermeden en dat alles een kwestie van perspectief is.

Waarom zijn fouten dan zo pijnlijk en zo moeilijk te hanteren? Omdat we ze zelf zo machtigen door ze belang te geven.

Laten we het stap voor stap doen:

1. Geniet van wat je doet

Laat me je een heel eenvoudige vraag stellen: speel je graag piano? Wees eerlijk! Als je het niet leuk vindt, doe het dan niet – het is helemaal oké! Wees niet bang en maak je geen zorgen over wat anderen zullen zeggen – jouw leven is alleen van jou en alleen jij kunt ontdekken waar jouw talenten liggen. Als je het niet leuk vindt om pianist te zijn, hoef je geen artikelen te lezen over het overwinnen van pianofouten – je moet gewoon je ware passie vinden!

Aan de andere kant, als je geniet van wat je doet, dan zul je gemakkelijk leren om te gaan met fouten – je hoeft alleen maar 3 ingrediënten aan je op passie gebaseerde recept toe te voegen: correcte informatie, bewustzijn en een verandering van houding. De volgende stappen kunnen je daarbij op weg helpen.

2. Zie je angst onder ogen

De angst om te falen is vaak nog erger dan het falen zelf. Naast pijnlijk te zijn, is het ook verlammend, waardoor we niet in staat zijn om te handelen en ons unieke potentieel te ontwikkelen.

In plaats van hetgeen waar je bang voor bent te vermijden, moet je dapper zijn en je angst onder ogen zien. Kijk het in de ogen en vraag het: wat is het ergste dat kan gebeuren? Het feit dat je niet slaagt voor het examen? Het feit dat iedereen je fouten zal zien en horen maken? En dan? De volgende keer slaag je voor het examen. En laat me je een geheim vertellen – 10 seconden na het maken van een fout, zal bijna iedereen het al vergeten zijn – behalve jij natuurlijk!

Met een mindset zul je niet alleen de eerste keer slagen voor het examen – je zult ook je kansen vergroten om briljante prestaties op het podium neer te zetten.

Als je doet waar je bang voor bent, zal je angst verdwijnen. Het is gemakkelijker om dapper te zijn als we weten dat deze universele wet ons steunt!

Nog een tip voor het bestrijden van angst: wees in het moment dat je aan het oefenen bent. Denk niet aan mislukking of succes – geniet gewoon van het proces! Op deze manier is er geen ruimte voor angst. In plaats van tijd te verliezen door bang te zijn, zul je je oefenuren gebruiken om je vaardigheden te verbeteren – waardoor de kans op falen wordt geminimaliseerd.

3. Wat is nou eigenlijk een fout?

Als je tijdens een examen verschillende verkeerde noten speelt, is dit dan een fout? Hoe zit het wanneer je vinger gleed en je C speelde in plaats van D tijdens dat belangrijke concert? Is het een fout of een vergissing om de tekst te vergeten en te stoppen met spelen tijdens een toneelvoorstelling? Wat dacht je ervan om verkouden te worden na enkele maanden hard werken en helemaal niet kunnen spelen?

Als iets jou op de lange termijn negatief beïnvloedt, is het een mislukking? Dat kan het zijn, als je het toelaat. Het is, als je vergeet dat alleen jij kunt beslissen hoe een bepaalde gebeurtenis je toekomst zal beïnvloeden. We hebben de kracht om ons leven op te bouwen zoals we willen – maar de meeste zien het helaas niet op deze manier.

Veel dingen zijn relatief. Een onjuiste versiering in de muziek kan een tragedie voor iemand zijn, terwijl een andere persoon het niet eens zal opmerken. De manier waarop je naar dingen kijkt, zal de manier bepalen waarop dingen naar je kijken!

4. Fouten (en zelfs grote fouten) zijn normaal

Het is onmogelijk om niet te falen. Falen of een fout maken hoort bij mens zijn en leerprocessen. Hoe vaak moest je vallen om te leren fietsen? Als je yoga beoefent, hoe vaak ben je gevallen om een ​​evenwichtshouding te beheersen? Hetzelfde kan gezegd worden over pianospel!

We kunnen niet voorkomen dat fouten worden gemaakt. We kunnen ook niet voorkomen dat je af en toe flink faalt… Maar we kunnen zeker ons perspectief veranderen, glimlachen, accepteren dat falen normaal is en verder gaan.

5. Verlaag het belang van het komende examen of concert

Hoe groter het belang dat we hechten aan een bepaalde gebeurtenis, hoe groter de kans dat we falen. Filosofen zeggen dat het universum op deze manier de weegschaal in evenwicht houdt.

Als pianist heb ik een eenvoudigere verklaring: als je te veel belang hecht aan je volgende examen, zegt je rationele geest: “Falen is onaanvaardbaar!” Op deze manier verwelkom je stress. Wanneer je gespannen bent (mentaal en fysiek), heb je niet alleen invloed op je gezondheid – je vergroot ook de kans om de tekst te vergeten of de noten te missen tijdens de uitvoering.

Stressgerelateerd falen gebeurt niet omdat je iets verkeerd hebt gedaan. Het is geen straf en het is niet persoonlijk. Je enige fout heet ‘gebrek aan informatie’. Als je de wetten van het bestaan ​​niet kent, kun je ze niet in je voordeel gebruiken.

Dus – minder belang betekent minder stress, minder spanning, meer ontspanning, meer concentratie – betere resultaten!

Nu een beetje meer filosofie: dingen zijn altijd minder belangrijk dan we denken. De natuur hecht geen ‘belang’ aan haar fenomenen. De regen valt zonder belang. De verandering van seizoenen gebeurt op natuurlijke wijze, zonder nadruk. Dingen op zichzelf zijn niet goed of slecht, belangrijk of niet belangrijk. Dingen zijn gewoon. Alleen door onze houding lijken ze goed of slecht, belangrijk of onbelangrijk.

Laat dingen zijn. Projecteer je gevoelens en je mening daarover niet.

Jij bent de enige die kan beslissen wat belangrijk is en wat niet. Als je denkt dat deze specifieke mislukking je carrière zal vernietigen, raad eens wat er zal gebeuren? Je gedachten zullen je realiteit en je toekomst vormgeven. Aan de andere kant, als je denkt dat deze mislukking niet belangrijk is, dat het slechts een les is die je moest leren en dat je carrière alleen van je fout zal profiteren, raad dan wat er zal gebeuren? Ja, het zal precies zijn zoals je je had voorgesteld!

Stel emotionele gehechtheid niet aan falen. Denk er niet teveel over na. Maak er geen hoofdzaak van. Laat het zijn, leer wat je moet leren en ga verder. En vergeet niet dat dingen alleen emotioneel lijden kunnen veroorzaken als we toestaan ​​dat ze ons beïnvloeden door ze belangrijk te maken.

6. Doe vandaag je best

In plaats van je zorgen te maken over het examen van morgen, geniet je vandaag nog van je praktijk! Ontspan, concentreer je, wees in het huidige moment en doe nu je best, maar pas op: fantastische resultaten zullen volgen!

Positiviteit en zelfvertrouwen

7. Schud die ernst van je af!

Over het algemeen maken mensen dingen te moeilijk en nemen ze ze te serieus.

De meeste pianisten zijn ook te serieus – het is een wetenschappelijk feit! Tegen de tijd dat een pianostudent de adolescentie bereikt, is hij of zij al overweldigd door de moeilijkheid en het belang van hun muzikale activiteit. Soms zijn we zo verblind door onze ernst en onze ernstige houding dat we de schoonheid van de omgeving of het feit dat het leven veel gemakkelijker is dan we denken, niet opmerken.

Leer je ernst van je af te schudden, dag na dag! Glimlach en doe het rustig aan. Je piano-resultaten worden hierdoor niet slechter, maak je geen zorgen. Ze zullen alleen maar verbeteren! Hoe meer ontspannen we over iets zijn, hoe beter onze resultaten zullen zijn!

8. Wees bewust

Oefen bewustzijn. Laat je emoties je niet leiden. Pianisten en andere muzikanten zijn zeer gevoelige mensen. Je moet echter weten dat gevoeligheid zelf geen lijden veroorzaakt – het kan het alleen maar vergroten. De echte oorzaak van lijden is de manier waarop we naar dingen kijken – onze houding.

Emoties zijn een inherent onderdeel van het menselijk leven. Je kunt ze niet laten verdwijnen. Maar je kunt je er zeker van bewust zijn, ze begrijpen en laten gaan.

9. Wees ontspannen en zelfverzekerd. Denk als een winnaar. Geef nooit op!

De wereld om ons heen weerspiegelt vaak onze gemoedstoestand. Als je denkt als een winnaar, ben je een winnaar. Als je een zeurpiet bent en te veel aandacht besteedt aan mislukking, dan zal het iets anders uitpakken. Wees zelfverzekerd, wat je ook doet – na verloop van tijd wordt het ‘nep’-vertrouwen echt, geloof me! Adem en wees ontspannen, zelfs als je knieën trillen – na verloop van tijd zullen ze zich aanpassen aan het feit dat ze behoren tot een sterk, zelfverzekerd persoon.

Geef nooit op – hoe vaak je ook faalt! Succes gaat niet over hoe hard je valt – het gaat over opstaan ​​en nog een keer proberen! Niets doen is de gemakkelijkste manier om falen te voorkomen.

10. Let niet op kritiek

Natuurlijk moet je luisteren naar opbouwende kritiek – vooral het advies van je pianoleraar. Leer tegelijkertijd het onderscheid te maken tussen opbouwende kritiek en de negatieve opmerkingen van degenen die jaloers op je zijn en je dag willen verpesten.

Als iemand je bekritiseert, reageer dan niet. Word niet boos of defensief en probeer jezelf niet te rechtvaardigen.

Mensen geven niets om je mislukkingen. 99% van de tijd denken mensen alleen aan zichzelf. Kritiek komt voort uit een laag zelfbeeld. Als mensen je bekritiseren, doen ze dat alleen om zich beter te voelen over zichzelf of om hun zwakke punten te rechtvaardigen.

Schuldgevoel en frustratie

11. Weg met het schuldgevoel

Mensen manipuleren graag anderen. Plicht, angst en schuld zijn de krachtigste triggers als het gaat om manipulatie. Op school worden studenten gedwongen zich schuldig te voelen omdat ze hun ‘plicht’ niet hebben gedaan – hun huiswerk of hun dagelijkse praktijk. Gaat er een belletje rinkelen?

Begrijp in de eerste plaats dat je geen ‘plichten’ hebt – je hebt gewoon het recht om een ​​vervuld, vrij, gelukkig leven te leiden.

Ten tweede, begrijp dat je schuldig voelen na een bepaalde mislukking niets zal bereiken – het zal het alleen maar moeilijker maken om verder te gaan en je oefening te hervatten. Gooi de schuld uit het raam! Het is maar een illusie! Analyseer in plaats daarvan je fouten en kijk welke verbeteringen je kunt aanbrengen. Leer je les, glimlach en ga verder! Morgen is er weer een dag.

Je zou kunnen vragen: “Oké, en wat moet ik doen als de fout inderdaad mijn fout was, als ik het examen niet had gehaald omdat ik niet genoeg oefende?” Goede vraag!

In dit geval, in plaats van je schuldig te voelen;

12. Neem je verantwoordelijkheid

Je keuzes hebben consequenties. Als je niet genoeg oefent, wordt je spel minder verfijnd en niet zonder fouten. Als je een bepaald onderwerp niet studeert, slaag je niet voor het examen. Het heeft niets met schuld te maken – het is alleen een kwestie van kiezen. Stel je prioriteiten en doelen vast en handel ernaar!

Nog één ding – geef anderen niet de schuld van je fouten. Falen gaat niet over de schuld geven (jezelf of de anderen); fouten zijn ervoor om ervan te leren.

13. Verspil geen tijd aan spijt

“Wat als …?” Dit is waarschijnlijk een van de meest nutteloze en tijdrovende vragen die er zijn. Je kunt het verleden niet veranderen. Richt je niet uit je fouten uit je verleden en projecteer niet op de toekomst. Maak in plaats daarvan nu een betere keuze en ga ermee aan de slag door je zintuigen in te schakelen en echt actief bezig te zijn met de muziek.

14. Zorg voor voldoende slaap en rust

Ja, dit is een hele belangrijke! Gebrek aan slaap kan ervoor zorgen dat je sommige dingen in negatieve kleuren ziet. Wanneer je lichaam en je geest moe zijn, neemt je weerstand af, word je vaker ziek, voel je je somber en geïrriteerd… Kunnen we in dergelijke omstandigheden dan nog wel praten over muzikale productiviteit, enthousiasme en voldoening?

15. Bijna alles is een keuze

Onze houding is een keuze. Ons perspectief op dingen is een keuze. De manier waarop we reageren op falen is een keuze. Onthoud dat je elk moment de kracht en het recht hebt om te kiezen: je kunt kiezen om te glimlachen of te fronsen; positief te zijn of je zorgen te maken; om te reageren op kritiek of om je eigen zaken te bemoeien; wanhopen of inspiratie zoeken; beschuldigen of begrijpen.

Tevredenheid en bewustzijn bij pianospelen

We kunnen niet alles controleren. Ja, er zijn geen grenzen aan perfectie en we kunnen ons spel voortdurend verbeteren, maar het is niet mogelijk om tot op millimeters te controleren hoe elke vinger op het toetsenbord zal landen. Fouten maken is menselijk. Falen is menselijk. Soms kun je falen niet voorkomen. Maar je kunt er zeker voor kiezen om je houding ten opzichte van falen te veranderen.

16. Verbreed je horizon

Als je een kleine kikker bent die in een kleine vijver leeft, lijkt de vis in de vijver erg beangstigend en de eend op een monster. Als je een dolfijn in de oceaan zwemt, zul je die vis of eend niet eens opmerken.

Alles is een kwestie van perspectief.

Muziek is niet het centrum van het universum. Ja, je leest het goed. Muziek is natuurlijk een geweldige kunst, het is inspirerend, levensveranderend (zelfs levensreddend), fascinerend, mysterieus, adembenemend en overweldigend mooi – maar het is slechts een aspect van het grote wonder dat we het leven noemen.

Als je de hele dag piano speelt zonder andere dingen te leren, zonder tijd buiten door te brengen, zonder te communiceren met interessante mensen, loop je het risico om als die kikker te eindigen – je eerste mislukking zal je gewoon vernietigen omdat je het grotere perspectief niet kunt zien.

Als je succes wilt hebben in je pianospel, moet je een open geest hebben. Je bent misschien een goede muzikant, maar helaas maakt dit je niet automatisch een wijs persoon. Wees niet bang om te leren – en luister niet naar degenen die je vertellen dat ‘er geen manier is om bepaalde dingen uit te leggen – ze gebeuren gewoon’. Dit ‘fatalisme’ komt voort uit luiheid en gebrek aan informatie. Natuurlijk kun je een aanstaande storm niet ‘annuleren’, maar de manier waarop je op deze storm reageert, maakt het verschil!

Varieer je activiteiten. Blijf altijd leren en bestudeer hoe het leven werkt. Leer van wijze en succesvolle mensen. Er zijn honderden interessante boeken die je kunnen helpen wijzer, sterker en gelukkiger te worden. Sta jezelf toe nieuwsgierig te zijn en andere aspecten van het leven naast muziek te bestuderen – een boek lezen over meditatie, financieel succes of persoonlijke ontwikkeling kan een echte openbaring zijn.

Misschien zijn we niet in staat om absolute kennis te hebben. Maar we zijn zeker in staat om de wetten van ons menselijk leven te begrijpen.

Misschien kunnen we bepaalde mislukkingen niet vermijden. Maar de manier waarop we ermee omgaan bepaalt ons succes in muziek en het leven.

De wereld is je spiegel. Wat zal het vandaag weerspiegelen?

Heb jij zelf ervaring met faalangst? Deel het met ons!

Heb jezelf faalangst en misschien wel tips om hier goed mee om te gaan? Dan waarderen wij het als je deze met ons en anderen deelt. Dit kan door middel van een reactie hieronder.

Over Serg Dianov

Serg Dianov, in de muziekwereld bekend als Serg van Gennip, is van huis uit concertpianist. Zijn muziekcarrière reikt van het Concertgebouw Amsterdam tot radio- en televisie optredens in binnen en buitenland. Momenteel geeft Serg geen concerten, is werkzaam bij Kliq Internet en schrijft teksten voor onder andere LeerOnlinePiano.nl en andere platforms.