Piano of vleugel: wat is mooier en waar ligt het verschil?

Vandaag de veelgestelde vraag die potentiële kopers van piano’s zichzelf eindeloos blijven stellen: wat is het echte verschil tussen een vleugel en een piano, behalve het voor de hand liggende? Wat is mooier en wat moet ik aanschaffen? Uiteraard zal het antwoord anders zijn wanneer je beschikt over een eigen concertzaal, foyer of wanneer het gaat om een (midden)kleine woonkamer.

Zoek de verschillen? Wij kijken naar de belangrijkste verschillen tussen vleugels en piano’s.

Vleugel als de puurste vorm van de piano

Laten we bij het begin beginnen. De vleugel is de “puurste” vorm van de piano die we vandaag hebben. Het dichtste bij de oorsprong van toetsinstrumenten. Staande piano’s zijn pas later in de geschiedenis ontworpen als een compromis voor kosten en ruimte. Ze nemen minder ruimte in beslag, wat vaak een factor is, en ze kosten minder, wat ook vaak belangrijk is. Maar presteren ze anders of zien ze er gewoon anders uit? Het korte antwoord is dat ze zo verschillend zijn dat het bijna verrassend is dat ze allebei als “piano” worden bestempeld!

Grote misvattingen over klank

Een veel gehoorde misvatting is dat de een vleugel “beter klinkt” dan een staande piano. Dit is niet noodzakelijk waar. De kwaliteit en het volume van het geluid, geproduceerd door een piano, is een mix van verschillende factoren. Zo gaat het onder andere om:

• de kwaliteit van de materialen
  
• het vakmanschap
  
• de lengte van de snaren
  
• de grootte van het klankbord en het
• schaalontwerp van het instrument

Dit zijn enkele van de belangrijkste elementen die bijdragen aan de uiteindelijke klank die uit het instrument komt. Er is geen reden dat een piano op al deze factoren net zo hoog kan scoren als een vleugel.

Piano beter dan een kleine vleugel?

In feite heeft een kleine vleugel kortere snaren en een kleiner klankbord dan een lange rechtopstaande piano. Ik heb in de loop der jaren op diverse uitstekende piano’s gespeeld en kan beamen dat hoogwaardige hoge piano’s rijkere klank produceren dan kleine vleugels.  Natuurlijk, als je naar de grotere vleugels gaat, overtreffen ze zelfs de grootste staande piano’s in klankbordgrootte en snaarlengte, waardoor ze een hogere tonale kwaliteit en volume produceren, uitgaande van dezelfde kwaliteit van materialen.

Verschil in actie door de mechaniek & zwaartekracht

Dus, als een staande piano in feite net zo goed kan klinken als een vleugel, waarom zou je dan het extra geld uitgeven aan een vleugel? Het antwoord ligt in de mechaniek, die je merkt bij het bespelen van je instrument. De mechanische componenten, die beginnen met de toetsen die je vingers indrukken en eindigen met de hamer die op de snaren slaat en het geluid creëert, worden de actie genoemd. Bij een vleugel bewegen de meeste componenten op en neer, waarbij ze de zwaartekracht gebruiken om ze terug te brengen naar de rustpositie, klaar om opnieuw te worden gespeeld. De zwaartekracht is zeer gelijkmatig, het ene uiteinde van het toetsenbord naar het andere. Bij een staande piano bewegen veel van de onderdelen in een horizontale richting, en omdat zwaartekracht niet horizontaal werkt, worden veren gebruikt om deze componenten terug in de rustpositie te brengen.

Het verschil in mechaniek – piano vs. vleugel. Zo zit het er aan de binnenkant uit. Links is de mechaniek van een vleugel afgebeeld; hierbij zorgt de zwaartekracht ervoor dat de hamertjes weer in de oorspronkelijke positie komen na het aanspelen van een toon.

Een mooie imitatie van zwaartekracht, maar toch niet helemaal

Hoewel deze veren zo goed als volledig gelijkmatig zijn afgesteld, zal het nooit zo perfect zijn als de zwaartekracht. Veren verslijten na verloop van tijd, waardoor ook van de ene noot naar de volgende oneffenheden ontstaan. Om een ​​noot op een piano te herhalen, moet de sleutel bovendien helemaal terug naar de bovenkant van de slag komen voordat deze opnieuw kan worden gespeeld. Op een vleugel kan een noot al worden herhaald nadat de toets pas zo’n 1/3 naar boven is gekomen. Op een vleugel heb je hierdoor meer controle en kun je bovendien toetsen dus sneller herhalen. Voor virtuozen, die technisch veeleisend repertoire spelen zoals Liszt, is een vleugel eigenlijk een must.

Dus toch een vleugel kopen?

Zonder in te veel technische details te gaan, is dit eigenlijk het grootste verschil. De actie en mechaniek van een vleugel geeft je veel meer controle. Dus dan wordt de vraag: moet je een vleugel kopen? Niet noodzakelijk. De meeste pianisten bevinden zich niet op een niveau waarbij een vleugel echt nodig is. Zeker zou elke redelijk bekwame speler genieten van de aanraking van een vleugel, maar het zal je niet tegenhouden als je een staande piano aanschaft. Als je een snel voortschrijdende student bent met het oog op het concertpodium, zal er een dag komen waarop je niet zonder vleugel kunt. Maar voor de rest van ons voldoen piano’s aan alle behoeften, zeker het hogere segment.

TIP VAN LEERONLINEPIANO
Pianoles van Cor Bakker
Volg pianoles bij Cor Bakker en ontvang toegang tot meer dan
170 instructievideos en 10 pdf lessen voor maar 149 euro!
Bekijk zijn volledige programma »»

Een beknopt artikel, waar je hopelijk antwoord krijgt op je vragen. Als je nog vragen hebt over dit onderwerp of een ander onderwerp, zoals pianoverzorging, aanschaf, stemmen of klimaatbeheersing, stuur ons dan een bericht. Veel plezier met spelen!