De piano in zijn eigen habitat. Het klinkt misschien raar, maar hiermee wordt bedoeld dat ervoor een piano ook een gewenst klimaat bestaat. Een piano bestaat namelijk uit verschillende materialen zoals: hout, vilt, leer, ijzer etc. Je kunt natuurlijk zelf al wel nagaan dat een piano, die in de kou en regen buiten staat, verwaarloosd wordt. Misschien denk je nu, maar wat vertelt deze pagina dan wel wat ik nog niet weet? Nou, een piano is een gevoelig muziekinstrument en vereist daarom veel aandacht. De klank wordt namelijk gemaakt door middel van een slag-, snaar- en toetswerking. Bestaande uit verschillende onderdelen, welke precies op elkaar zijn afgestemd om een zuivere toon te kunnen produceren.

Op deze pagina krijg je daarom tips om je ervan bewust te maken, wat de meest geschikte plek is voor een akoestische piano. Zo kom je onder andere te weten wat de invloeden zijn van zonlicht, luchtvochtigheid en temperatuurverschillen. Allemaal gratis informatie voor iedereen, die piano speelt of wil gaan spelen.

ZonlichtZonlicht

In het hoofdstuk ‘zonlicht’ geven we kort aan wat zonlicht kan doen met een piano. We geven niet alleen de oorzaken weer, maar ook de gevolgen die kunnen ontstaan door zonlicht. Als alle problemen zijn behandeld geeft Leeronlinepiano.nl een aantal oplossingen om contact met zonlicht te kunnen vermijden.

Probleem

Misschien heb je het weleens gemerkt als je bijvoorbeeld een gekleurde doek buiten hangt of te lang in de zon hebt gezeten met gekleurde kleren. Dan kan het zo wezen dat de kleur vervaagt, de oorzaak van dit alles is zonlicht. Om nog specifieker te zijn is de boosdoener eigenlijk ultraviolette straling, deze maakt namelijk de moleculen in de kleurstoffen kapot. Dit zal uiteindelijk leiden tot een vervaagde en minder aantrekkelijke kleur.

Natuurlijk bestaat de buitenzijde van een piano uit veel verschillende soorten materialen (politoer, lak, hout, etc.). Het zou natuurlijk jammer zijn, dat je na het volgen van een piano cursus erachter komt dat de piano erop achteruit is gegaan qua uitstraling. Daarnaast wordt niet alleen de buitenkant aangetast, maar ook uiteindelijk de binnenkant van de piano. Dit komt omdat er een constante hitte op de buitenkant wordt uitgeoefend. Deze warmte zal uiteindelijk doordringen naar de binnenkant, wat niet alleen de uitstraling, maar ook de klanken en zuiverheid zal beïnvloeden. In het hoofdstuk temperatuur kom je hierover meer te weten.

Oplossing

Natuurlijk behandelen we niet alleen het probleem, maar geven we ook een oplossing. Het is daarom verstandig om de piano op een plek te zetten, waar geen direct contact is met zonlicht. Mocht dit niet kunnen vanwege ruimtegebrek, dan is het plaatsen van rolgordijnen, lamellen of gordijnen ook een oplossing. Een op maat gemaakte hoes kan ook handig zijn. Met name als er niet op de piano wordt gespeeld. Hierdoor zal de piano niet de hele dag in de zon staan. Daarnaast zal de hoes wel in de komende jaren lichtelijk gaan verkleuren. Dit heeft weer te maken met de ultraviolette straling. Je kunt er natuurlijk voor kiezen om een zelfgemaakte doek te maken, die je na een paar jaar vervangt, wat voordeliger als zowel een perfect beschermmiddel is tegen ultraviolette straling.

TemperatuurTemperatuur

In het hoofdstuk zonlicht is al kort naar voren gekomen, wat ultraviolette straling kan doen met een piano. Natuurlijk willen we alle aspecten behandelen, welke een negatieve invloed hebben op het toetsinstrument. De temperatuur is ook één van die invloeden. Hier gaat het niet zozeer om de buitenkant van de piano, maar meer om de binnenkant. Dit heeft gelijk ook weer te maken met de zuiverheid van een piano. Namelijk de snaren, deze bestaan uit een combinatie van staal- en koperdraad. Daarom worden hieronder de problemen beschreven met betrekking tot de temperatuur als de mogelijke oplossingen.

Probleem

Het probleem zit hem vooral in een te hoge als lage temperatuur, welke een negatieve invloed kan hebben op bepaalde piano onderdelen. Men heeft het dan met name over de snaren van een piano. Het stemmen van de piano betekent, dat de snaren met een bepaalde trekkracht zijn gespannen. Deze trekkracht zorgt ervoor dat de piano zuivere klanken kan voortbrengen.


TIP VAN LEERONLINEPIANO
Pianoles van Cor Bakker
Pianoles van Cor Bakker
Volg pianoles bij Cor Bakker en ontvang toegang tot meer dan
170 instructievideos en 10 pdf lessen voor maar 149 euro!
Bekijk zijn volledige programma »»


Het is wel zo dat het stemmen wordt gedaan onder een gemiddelde temperatuur. Een te hoge of lage temperatuur zal de piano vals doen laten klinken, waardoor deze opnieuw gestemd moet worden. Dit heeft te maken met de eigenschappen van het materiaal staal, waaruit de snaren zijn gemaakt. Staal zet uit bij een te hoge temperatuur en krimpt bij een te lage temperatuur. Een te lage temperatuur kan er al voor zorgen, dat de piano snaren teveel onder spanning komen te staan. Een te hoge temperatuur kan er juist voor zorgen dat de snaren slap gaan staan. Nu weet je dus waarom akoestische piano’s minimaal één keer per jaar worden gestemd. Valsheid van de snaren verminderen? Lees hieronder de oplossing.

Oplossing

Zoals hierboven is beschreven kan de temperatuur een vervelende oorzaak zijn van het te vaak moeten stemmen van de piano. Dat is helemaal vervelend als jezelf piano wilt leren spelen. Het antwoord is vrij eenvoudig, hoewel de oplossing in bepaalde situaties lastig is te realiseren. Uit onderzoek is gebleken dat een temperatuur tussen de 8 en 32 graden het meest ideaal is. Toch is het vaak beter om een temperatuur van 20 graden aan te houden. Het is erg belangrijk dat deze temperatuur ‘constant is, dat wil zeggen dat de ruimte altijd een temperatuur van 20 graden moet hebben. Dit zal namelijk de valsheid van de snaren tegengaan en het aantal stemmingen per jaar doen verminderen.

Luchtvochtigheid

LuchtvochtigheidHiervoor hebben we al zowel de negatieve invloed van zonlicht als een te hoge/lage temperatuur behandeld. Daarnaast kan ook de luchtvochtigheid voor problemen zorgen. Zo kan bijvoorbeeld het hout van de piano beschadigen als ook de andere componenten. Hout neemt namelijk bij een te hoge luchtvochtigheid water op, dit kan op ten duur voor problemen zorgen. Hieronder worden zowel de mogelijke problemen omschreven als de oplossingen.

Probleem

Een te lage/hoge luchtvochtigheid kan gevolgen hebben voor de staat van de piano. Het mooiste is om een constante luchtvochtigheid te behalen, maar jammer genoeg is dit vaak niet mogelijk. In het algemeen is de luchtvochtigheid in Nederland zo’n 45 a 70 procent. In de winter kan dit zelfs dalen tot 20 procent. Zulke lage waarden kunnen de componenten in een piano sterk aantasten. Denk hierbij aan de zangbodem en houtverbindingen.

Zo neemt bijvoorbeeld de bolling in de zangbodem af, waardoor de snaren minder sterk tegen de brug aan duwen. Dit probleem leidt ertoe, dat de trillingen naar de zangbodem minder goed worden overgebracht. Daarnaast kunnen schommelingen in de luchtvochtigheid ervoor zorgen, dat er scheuren ontstaan in de zangbodem en de lijm uiteindelijk zal loslaten. Het wordt al wel duidelijk dat de luchtvochtigheid voor een hoop problemen kan zorgen als deze niet goed is. Gelukkig zijn er een aantal handige oplossingen.

Oplossing

Mocht je problemen ondervinden in de piano, welke ook zijn genoemd in bovenstaande beschrijving? Dan kan het volgende erg interessant zijn. Zo kun je bijvoorbeeld de controle krijgen over de luchtvochtigheid in je huis met behulp van een luchtbevochtiger. Deze houdt namelijk de door jouw vastgestelde luchtvochtigheid aan. De kosten van een luchtbevochtiger als zowel het energieverbruik is relatief gezien klein. Niet alleen handig voor de piano, maar ook voor meubels of houten kasten.

Het kan natuurlijk ook voorkomen dat de luchtvochtigheid in de ruimte aan de hoge kant is. Dan is een luchtontvochtiger (airco) de juiste oplossing. Hieronder worden drie verschillende apparaten beschreven, welke de luchtvochtigheid kunnen regelen.

Hydroceel

HydroceelEen hydroceel unit is simpel gezegd een kleine airco. Deze zorgt ervoor dat de gewenste luchtvochtigheid in de piano wordt behouden. Een hydroceel wordt namelijk bovenin de piano geplaatst. Daarnaast is een hydroceel in verhouding tot een echte airco voordeliger en kleiner van formaat. Helaas is deze manier om de luchtvochtigheid te regelen alleen van toepassing op de akoestische piano, de vleugel piano is hier namelijk niet geschikt voor.

Dampp-chaser

Dampp-chaserDe dampp-chaser is een techniek, welke op zowel de akoestische als vleugel piano van toepassing is. Deze zorgt er niet alleen voor dat de luchtvochtigheid toeneemt, maar ook afneemt wanneer dit nodig is. Dit is ontzettend handig, want de piano hoeft hierdoor minder vaak gestemd te worden. Dit betekent vervolgens dat je op jaarbasis veel kunt besparen op de stemkosten van de piano.

Hygrometer

HygrometerDe hygrometer is zoals de naam al aangeeft een meter, welke de huidige luchtvochtigheid meet. Hierdoor kun je bij afwijkingen direct actie ondernemen. Mocht dit het geval zijn, dan kun je altijd nog overwegen om een ‘hydroceel’ als zowel ‘Dampp-Chaser’ te kopen.

Het enige nadeel van een hygrometer is dat deze elk jaar geijkt moet worden. Dit kun je gewoon zelf doen door de hygrometer een half uur in een natte doek te wikkelen. Als de wijzer ongeveer de 97 aanwijst is het goed. Is dit niet het geval? Verander de stand met het schroefje aan de achter- of onderzijde van de hygrometer totdat deze weer op 97% staat.

2 gedachten over “Piano & omgeving

  1. Geachte heer/mevrouw,

    Mijn piano is wat te laag voor mij (heb lange benen) en staat daarom geplaatst op blokken hout welke aan beide kanten onder de piano zijn geschoven. Is er ook een professioneel systeem wat er voor gemaakt is om een piano terplekke te verhogen? Ik denk hierbij aan een soort “krik”?

    Bij voorbaat dank voor uw reactive.

    Met vriendelijke groet,
    Sandra

    1. Hallo Sandra,

      Ik heb zelf nog nooit eerder deze vraag gehad, maar heb het voor je opgezocht en op het internet kan ik hier eigenlijk vrij weinig over vinden. De enigste optie die ik weet is kijken naar een andere piano, want er zit verschil in de hoogte van het klavier. Een andere oplossing is bij een plaatselijk houtbewerkingsbedrijf of staalbewerker een professionele verhoging laten ontwerpen. Weet wel dat hier een hoog prijskaartje aanhangt. Mocht jezelf in de tussentijd toch wat hebben gevonden dan hoor ik dat graag!

      Veel succes.

      Met vriendelijke groet,

      Team Leeronlinepiano.nl

Geef een antwoord